เสียแผ่นดิน

การเสียดินแดนของไทย แผนที่แสดงอาณาเขตของอาณาจักรรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2352 (รวมดินแดนของเจ้าประเทศราช) การเสียเกาะหมาก (ปีนัง) ให้กับอังกฤษ พ.ศ. 2329 สาเหตุของการเสียเกาะหมากคือพระยาไทรบุรีให้อังกฤษเช่าเกาะหมากเพื่อแลกกับความช่วยเหลือในการปราบปรามกบฏในไทรบุรี อังกฤษได้ยึดเกาะหมากไว้อย่างถาวรในปี พ.ศ. 2369 การเสียมะริด ทวาย ตะนาวศรี ให้กับพม่า พ.ศ. 2336 สาเหตุของการเสียมะริด ทวาย ตะนาวศรีคือไทยพ่ายแพ้.. ดูเพิ่ม